اندوه متراکم

باور کن خواستم. قدم برداشتم. خام‌ریش و تُهی نوشتم. لباف شدم و زیلوهای دلتنگی‌ام را با فیروزه‌ی نیشابور و سفالِ لالجین معامله کردم. جاده سوفار بود. ریز و خُرد. به دیوار پَخول کشیدم. کلماتم را آساق پاساق کردم. سوگوار شدم. به رنگِ خمیر. به رنگِ گندم. نرم و فشرده. فرجام‌ناپذیر بود. راه می‌رفتم. سرما در تنم می‌دوید. چراغِ فکرت بر چنگکِ سقفِ طاقتم می‌لغزید. نورِ نارنجیِ انتظارت بر صورتم بازی می‌کرد. می‌رفتم. می‌آمدم. می‌رفتم. می‌آمدم. خسته می‌شدی. می‌پُرسیدی تو هنوز فرقِ بینِ چریک‌‌ و کماند‌‌و و گرو‌‌‌هبان را نمی‌دانی؟ غصه در گلویم می‌نشست. استخوان‌هایم مثلِ یک مُشت برگه‌‌ی خشکیده‌ی قیسی صدا می‌داد. بغضم می‌ترکید. صورتم را مچاله می‌کردم تا اشک‌هایم نریزد. بوی دود و باروت و خاکستر و زغال و گوگرد چهره‌ام را به رنگِ سرب درمی‌آورد. رگ‌های آبیِ شقیقه‌هایم بیرون می‌پرید. صدای طبل و سنج و شیپور در سرم کولاک می‌کرد.
باور کن خواستم. دویدم و دور شدم. تند و با شتاب. رگ‌های ساق پاهایم درد گرفت و پوستم می‌سوخت. دهانم مزه‌ی زهر می‌داد. با خودم گفتم آخرش زیر چکمه‌ی تشویش خواهم پوسید، یا اینکه گلوی تشویش را خواهم شکافت. تلالو بی‌قراری همانند یک مُشت کاکل ذرّت بر سینه‌ام پاشید. شیارهای تنهایی پیشانی‌ام را خط انداخت و اندوه، التهابِ قلبم را ریشخند کرد. چیزهای نامفهومی قانونِ کلماتم را زیر پا گذاشت و بر گلبرگِ سُرخِ شقایق تیغ کشید و خون فیشه زد. قلمه‌ی پای شقایق شکست و در دِهارِ تنهایی خزید.
باور کن خواستم. قدم برداشتم. زخمِ شقایق را بَستم. آمدم و رفتم. رفتم و آمدم. داغول و حیله نمی‌دانستم. جای دیگری نداشتم. فرجام‌ناپذیر بود.
زمستان است. خیلی غصه دارم.

#معصومه_باقری
#کلمات
#تنهایی
#اندوه

حزن آلودگی

#حزن_آلودگی 
می‌توانی ساعت‌ها به این عکس نگاه کنی و پلک‌های نازک‌ات روی حفره‌ی چشم بلرزند و در آن مقنعه‌های بلند و تیره خودت را مچاله و خودلگام ببینی. 
ما قربانیِ همین تفریط و گزافه بودیم. به ما می‌گفتند که اوّلین نشانه‌ی آدمِ آگاه و خردمند، سادگی است. در واقع بی‌آلایشی و بی‌ریایی نمودِ مدلل ساختنِ آگاهی است. نمی‌گفتند که اوّلین نشانه‌ی آدمِ خردمند اعتدال است. نمی‌‌گفتند که آدمیزاد در زندگی‌اش باید بیش‌تر از هر چیزی یکنواخت و یکرنگ باشد. یکرنگ بودن، عفاف یا جسور بودن نیست، بلکه خودِ واقعی بودن است. ما چگونه می‌توانستیم خودمان باشیم؟ چطور می‌خواستیم از بوی شیر و نارنگی و کاغذهای کاهی و بوی فلز زنگ‌زده‌ی میزهای‌مان، خودمان را پیدا کنیم؟
خیال می‌کردیم وقتی مقنعه‌های بلندمان به آرنجِ دست‌مان می‌رسد، آزادی در سرمان می‌لَخشد. از فرازِ فریادهای ناظم، خنده‌های‌مان در خُمره‌های حلبی می‌پَرهود و چیزی از بُختنِ پَرهای خیال‌مان نمی‌دانستیم.
وقتی حس می‌کردیم یکی با بقیه فرق می‌کند، به تنورِ قلب‌مان انبرِ ماشه می‌زدند و جناقِ سینه‌مان را می‌شکافتند تا عشق را بیرون کنند.
#ما #با_هم #عهد می‌بستیم که #عشق را در نهانِ تاب و تپش محروس کنیم و آن‌ها انتخاب می‌کردند که عهدمان را بشکنند تا آتشِ عمیقِ مهجوری در بطن سینه‌‌مان مثلِ شاخه‌های قیچِ گداخته شعله بکشد.
چگونه می‌خواستیم از جدلِ فلسفی و بیهوده‌بافی به تصاعدِ رَهایش برسیم؟ در قلبِ آدم‌هایی که درکِ مرحمت و دلجویی وجود نداشته نباشد، هیچ احساسِ رهایی و اعتدال پیدا نخواهد شد.
مفهومِ اعتدال در این گردونِ لاجوردی چیست؟ آدمیزادِ خردمند جهانِ خود را همیشه متعادل و ترازمند نگه می‌دارد. غم و شادی هر دو در هستی‌اش پرهیخت‌ناپذیر هستند و وسطِ شکافِ ابرها و تازیانه‌ی بادها، ناگهان در زندگی‌اش اعجازِ باورنکردنی رخ می‌دهد. برای نوازنده‌ی ویولن، اجرای درست و دقیقِ ضربات آرشه، پس از نواختن‌های پنجم و ششم، دیگر چالش‌برانگیز نیست. برای نجارِ متعادل ساختنِ پنجمین میزِ چوبی خارق‌العاده به‌نظر نمی‌رسد. دونده‌ی مسابقات پس از کسبِ سومین مقامِ قهرمانی، دیگر ماجرایی برای دویدن پیدا نمی‌کند. آشپزِ کبابی بعد از یک هفته از بوی کوبیده و شیشلیک و چنجه و سلطانی سیر می‌شود و هیچ پسربچّه‌ای از خریدنِ دوچرخه برای سومین دفعه، بال در نمی‌آورد. در واقع اعتدال، حقیقتِ نجات‌بخش برای زندگیِ انسان است که می‌تواند آرمان را دوباره به جهانش بازگرداند؛  
اگر در سینه‌های بی‌رغبت و دل‌مُرده و برافروخته چیزی از آن باقی گذاشته باشند!
#معصومه_باقری

سکوت

👇

به آدمی که چشم‌هایش باز است، امّا همه‌چیز را

تار می‌بیند چه می‌گویند؟ 
به کسی که خسته شده و حتی حوصله ندارد

از خودش دفاع کند، حرف بزند، بگوید تو اشتباه می‌کنی،

حوصله ندارد که وقتی گلاویزش شدی و به او زخم زدی

برگردد و بگوید هااااای؟ 
به کسی که دلش از آدم‌ها رنجیده و می‌خواهد

به سرزمینی دور و ناشناخته‌ برود تا غم‌ها و رنج‌ها

و زخم‌هایش تسکین یابند، چه؟ 
به آدمی که دیگر شوقی ندارد به عطرها، رنگ‌ها، آهنگ‌ها و طعم‌ها

و در هزارتوی ذهنش دنبالِ جایی دنج می‌گردد

برای رفتن و دور شدن و تنهایی...
این آدم‌ها فقط سکوت کرده‌اند و ترجیح داده‌اند

از تهِ خطِ بی‌کسی، بالا بیایند و به خودشان تکیه بدهند.
این آدم‌ها فقط خسته‌ شده‌اند و هیچ اتفاقی،

جبرانِ روزهای ازدست‌رفته‌شان نمی‌شود.
اغلب سکوت آخرین پاسخ به زورگویی‌ها،

خشم‌ها و حقارت‌هاست. زمانی می‌رسد که هیچ فریادی

قدرتِ بزرگِ سکوت را ندارد.

 #معصومه_باقری
#سکوت

اصالت

👇

هر چیزی اگر اصیل باشد باارزش است.
 انسان ممکن است به تئاترهای یک بازیگرِ ناشناس در سالنی
 دورافتاده علاقمند باشد،
 اما به‌خاطرِ دوستانش بگوید که 
مثلِ آن‌ها عاشقِ تئاتر «ایوانف» اثر آنتوان چخوف است 
و از نمایشِ بازیگرانِ مشهور در آمفی‌تئاترهای بزرگِ

دنیا کیفور می‌شود. 
او مجبور است از دنیاهای متفاوت و احساسات

و دگرگونی‌های ذهنی
 و دغدغه‌های روزمرگی موقعیتِ افراد حرف بزند

تا به آن‌ها نزدیک شود. 
این شخص ممکن است حالا طرفدارِ تئاترهای بزرگ باشد،
 اما دیگر اصالتِ خودش را از دست داده و جنسِ تفکرش
 اصیل نیست. چون هر چیزی که مالِ خودِ آدم نباشد، 
واقعیتی ندارد. 
انسان می‌تواند سرش را بالا بگیرد
 و بگوید که از بازیِ آن بازیگرِ نامعروف
 در تئاتری خلوت و گمنام لذّت بُرده‌ام
 و حرکاتِ نمایشی‌اش تمام حالاتِ انسانی را در من القا کرده است.

در این صورت با تفکرِ خودساخته‌اش حرفی برای گفتن دارد.

#معصومه_باقری

 

پ.ن: روزها و آدم‌ها به اندازه‌ی کافی برای شما غصه می‌آورند،

خودتان شادی‌آفرینِ لحظه‌های‌تان باشید!

#معصومه_باقری

آب کوری

آب_کوری

در زمان‌های کهن، پسرکی به آقابختیاری پناه آورد و گفت: من بیکارم، به هر دری زدم گشوده نشد. هیچ کاری از من ساخته نیست. دستم را بگیر. 
آقابختیاری به لب‌های خشکیده و قاچ‌قاچِ پسرک نگریست و گفت:
من با صاحب‌کارم حرف می‌زنم و تو را با خودم به کارگاهِ صفاری می‌برم.
پسرک از لابه‌لای دودِ بنفشِ کبودِ سیگارش لب جنباند: ولی من که رویگری بلد نیستم.
آقابختیاری گفت: من راه و روشِ کار را به تو می‌آموزم!
دمِ صبح که هوا به رنگِ کافور سفید و شفاف بود، دستِ پسرک را گرفت و به صاحب‌کارش تقاضا کرد این کارگرِ نابلد را به کار گیرد. یک سال طول کشید که اصولِ کار و گُداختنِ مس از کانی و ساختِ درفش و پیکان و چکش‌کاری به سبکِ هندازگری را به او آموخت. پسرک با صاحب‌کار ارتباطی صمیمی گرفته بود و مُدام در گوشش وزوز می‌کرد. چند روز بعد صاحب‌کار آقابختیاری را صدا کرد و گفت: چه کسی حلب‌های مسی و پایه‌های والور را برمی‌دارد؟ 
آقابختیاری گفت: من خبر ندارم اُستاد، باور کنید مثلِ همیشه سفارشات را ثبت کرده‌ام. 
صاحب‌کارش باد به دماغ انداخت:
من دارم می‌روم به هندوستان و تا زمانی که بازگردم حواس‌تان به کارگاه باشد.
پسرک بیخِ گوشِ صاحب‌کار پچ‌پچ کرد و لبخندی مرموز زد. 
آقابختیاری نگاهی به پسرک انداخت. پسرک نیشخندی گوشه‌ی لب نشاند و مُشتش را داخلِ پیاله‌ی بادام فرو بُرد. صاحب‌کار کلیدها را به پسرک داد و گفت:
این کارگاه را به تو سپرده‌ام. 
سپیده‌دم که رنگِ گردون لاجوردی بود، آقابختیاری به سراغِ کارگاه رفت، امّا کلیدش به قفل نمی‌خورد و نمی‌توانست داخل برود. جلوی مغازه نشست تا پسرک برگردد. آفتاب که از بینِ ابرها سرک کشید، پسرک آمد و کلیدش را به قفل انداخت:
بهتر است دیگر این‌جا نباشی. چون صاحب‌کارمان می‌داند که قلع و گرد نشادرها را تو به فنا داده‌ای!
با مُشت و لگد زد زیرِ دستِ آقابختیاری و ظروفِ مسی ریختند روی زمین. آقابختیاری می‌دانست که بازاری جماعت، کار و بارش به اعتبار و نامش پیشِ #مردم است نه به #پول و سکه‌اش. به حجره‌ی چرم‌فروشی رفت و در آن‌جا کار و بارش رونق گرفت. شش ماه سپری شد و وقتی صاحب‌کارِ صفاری‌اش از سفر برگشت با کارگاهی نیمه‌سوخته، مشتری‌هایی ناراضی و سماورهای پایه شکسته و دیگ‌های معیوب و سینی‌های کج و معوج روبه‌رو شد و پسرکِ چغله‌ای که با نایبِ گردن‌کلفت‌اش ادعای حقوق و پاداشِ معوقه داشت!

پ.ن: آدمیزاد فراموش‌کار است و یادش می‌رود از کجا به کجا رسیده است! قدرِ آقابختیاری‌های زندگی‌مان را بدانیم!

پ.ن: اگر کارفرما یا نایب هستید، چشم‌های‌تان را به روی واقعیت باز کنید. 

#معصومه_باقری

چشم‌های بسته

👇

یک بار برای همیشه دستت را مُشت کن و بگو: نَه.
این مُشتِ گره‌زده خانه‌ای کوچک و امن است

برای غرورت، شخصیتت، عدالتت، احساساتت،

آرزوهایت و تمام چیزهایی که می‌خواهی.
تو نمی‌توانی روحت را شرحه‌شرحه کنی

تا کسی بفهمد دارد اشتباه می‌کند.
تو نمی‌توانی کسی را از سردابه‌های تاریکِ ذهنش

به زور بیرون بیاوری تا حقیقت را بشنود.
نمی‌توانی به جمجمه‌های پینه‌بسته کمک کنی

تا از دروغ و دغل بستن جدا شوند

و به اوّلین تابشِ پرتو خورشید دل ببازند و روشنایی را ببینند.
نمی‌توانی با لبخندهای مصلحتی و

ریزکردنِ مردمکِ چشم‌هایت به کسی بفهمانی

که دارد راهش را اشتباه می‌رود و شما را بی‌دلیل

توی بیراهه‌ها دنبالِ خودش نکشاند.
می‌دانی می‌خواهم چه بگویم؟ 
برای کسی که چشم‌هایش را بسته

تا واقعیت را نبیند، هیچ‌وقت تلاش نکن.
یک بار برای همیشه دستت را مُشت کن

و به همه‌ی چشم‌های بسته بگو: نَه!

#معصومه_باقری

نارفیق

 

👇

به همون سرعت که باهات رفیق شدم...
با همون سرعت می‌تونم برم و نباشم...

 

#معصومه_باقری

 

 

 

صفر مطلق

👇

یاسر احساسِ خفگی داشت، ولی نفس می‌کشید.

انگار که صد سال است هیچ هیجانی توی زندگی‌اش نداشته‌.

شده بود مثلِ تاغ و قیچ و نسی و علفِ شورِ الوان

که توی خاکِ خشک و زمینِ شورِ کویر هم رشد می‌کنند.
برایش فرقی نداشت کجاست و در چه شرایطی قرار گرفته.

زندگی‌اش را ادامه می‌داد و از خواسته‌هایش کوتاه نمی‌آمد.
هر کسی از دور او را می‌دید تحسین می‌کرد که عجب

محکم و بی‌توقع رشد کرده و استوار است.

هیچکس حس نمی‌کرد که در روزنه‌های ساقه‌ی خشکیده‌اش

چقدر آرزو به کام نیستی کشیده شده‌ است.
سلما رفته بود و هیچ از خودش به جای نگذاشته بود.

حتی لباس‌هایش را توی چمدانی با خودش بُرده بود.

آن انگشتر جغد برنزی و آن جاکلیدی با گلوله‌های کلاشینکف.

کفش‌ها و جوراب‌هایش. فوطه‌ی ابریشمی و شیله‌ی سیاهش.

کتاب‌های شعر و گوشواره‌های طلایش.

همه را برایش توی چمدان گذاشته بودند.

حتی یک تار موی خرمایی رنگ توی شانه‌ی پلاستیکی

و بُرس مو جا نگذاشته بود. همه را با خودش بُرده بود.

همه به غیر از فکر و خیالش...

فکر و خیالی که یاسر را ترک نکرده بود!

#معصومه_باقری #صفر_مطلق
#کتاب_صفر_مطلق
#نشر_پایتخت #رمان_صفر_مطلق 
#رمان_ایرانی